Beoogde opvolger Postcoderoos bedreiging grote Haarlemse energieprojecten
Met inmiddels acht gerealiseerde collectieve zonnestroomdaken is Haarlem koploper in Nederland. Wat deze projecten gemeen hebben, is dat ze gebruik maken van de zogeheten Postcoderoosregeling (PCR), waardoor omwonenden in deze projecten kunnen meedoen. De beoogde opvolger van deze PCR-regeling die per 1 januari 2021 zou moeten worden ingevoerd, is een bedreiging voor uitbreiding van het aantal van dit soort projecten in IJmond en Zuid-Kennemerland.
Hoe zat het ook alweer?
De PCR-regeling werd in 2014 ingevoerd op basis van het SER Energieakkoord van 2013. De PCR is bedoeld voor burgerinitiatieven die in coöperatief verband hernieuwbare energie willen opwekken en wordt gezien als een alternatief voor bewoners en/of bedrijven die geen zonnestroominstallatie op eigen dak kunnen of willen realiseren.
De pioniers in Haarlem hebben destijds in Den Haag hard geknokt voor deze regeling, waardoor na jaren zwoegen het collectieve zonnestroomdak op de Fablo Tennishal van DE Ramplaan met 1.350 panelen uiteindelijk kon worden gerealiseerd.
Aangezien de opgedane kennis van dit landelijk bekende voorbeeldproject via onder andere Kennemer Energie kon worden gedeeld, zijn er inmiddels nog zeven andere PCR-projecten in Haarlem gerealiseerd en staat een aantal nieuwe in de planning.
Nieuwe PCR-regeling is grote stap terug
Dat de PCR-regeling kon worden verbeterd, was van het begin af aan duidelijk. In administratief opzicht is de regeling bijvoorbeeld complex waardoor deelnemers aan de projecten in de praktijk beperkt zijn in het kiezen van een energieleverancier. Daar staat tegenover dat de regeling een goed rendement oplevert voor de deelnemers en er ook ruimte is voor een kleine vergoeding voor de gebouweigenaar die zijn/haar dak hiervoor beschikbaar stelt.
De beoogde opvolger van de PCR-regeling die per 1 januari 2021 in moet gaan en waarover minister Wiebes een brief naar de kamer heeft gestuurd, is administratief eenvoudiger, maar legt ook allerlei beperkingen op als het gaat om bijvoorbeeld projectgrootte en momenten waarop subsidie kan worden aangevraagd. Met kwalijke en dus onwenselijke gevolgen.
Art den Boer van Kennemer Energie: “Zo worden energieprojecten voor wat betreft hun omvang beperkt tot zo’n 850 zonnepanelen en is het dus niet langer mogelijk om een zonnestroomdak zoals op de Fablo Tennishal te realiseren. Dat terwijl dit project nota bene zoveel andere energie-initiatieven in Nederland heeft geïnspireerd. Op dit moment worden er in Haarlem twee zonnestroomprojecten ontwikkeld die onder de nieuwe regeling ‘on hold’ zouden moeten worden gezet, of zouden moeten worden verkleind. Bij 43% van het oppervlak van de grote daken in de regio – goed voor ruim 1 miljoen zonnepanelen – zou dit voor problemen kunnen zorgen.”
Ook het vernieuwen van de windmolens op Schoteroog en het plan om omwonenden mee te laten doen, wordt volgens Den Boer vrijwel onhaalbaar. “Dat is – gezien de enorme opgave in de Regionale Energie Strategie (RES) als het gaat om het realiseren van hernieuwbare energie op land – simpelweg niet uit te leggen. Bovendien wordt juist met PCR-projecten een directe bijdrage geleverd aan lokaal eigendom door omwonenden en bedrijven; zoals ook in het Energieakkoord is afgesproken. Voor al die vrijwilligers die deze projecten opzetten, is dit zeer ontmoedigend.”
Alsnog uitstel tot 2023
Kennemer Energie heeft een speciale notitie opgesteld waarin de voorgestelde aanpassingen aan de PCR-regeling worden beschreven en de gevolgen voor de ontwikkeling van collectief gefinancierde zonne- en windstroomprojecten.
De conclusie is dat het voorstel voor de opvolger van de PCR zoals dat er nu ligt voor Haarlem, Zuid-Kennemerland en IJmond niet alleen een stap terug is, maar ook een streep dreigt te zetten door grote toekomstige projecten.
Art den Boer: “Vanwege de extra onzekerheden die een invoering per 1 januari 2021 met zich meebrengt in een periode die door de coronacrisis al door grote economische onzekerheden wordt gekenmerkt en in vervolg op de eerdere oproep vanuit de lokale beweging om de huidige PCR-regeling tot 2023 ‘met rust’ te laten, dringen wij er op aan om de komende twee jaar de huidige PCR-regeling te handhaven, tenzij de nieuwe regeling substantieel wordt verbeterd. Ik roep daarnaast de energiecoöperaties en ook de gemeenten op om bezwaar te maken tegen de door minister Wiebes voorgestelde opvolger van de huidige PCR-regeling.”